Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 đã kế thừa và phát triển những quy định hiện hành phù hợp với thực tế đã qua kiểm nghiệm, đồng thời điều chỉnh các quy định chưa phù hợp trong các chế độ như ốm đau, thai sản, hưu trí và tử tuất. Điều này nhằm đảm bảo tính khả thi, bền vững, đồng bộ và thống nhất của hệ thống pháp luật.
Về chế độ ốm đau
Thứ nhất, bổ sung quy định về chế độ ốm đau không trọn ngày (Khoản 5 Điều 45) để bảo đảm tối ưu quyền lợi cho người lao động. Cụ thể, mức hưởng trợ cấp ốm đau nửa ngày sẽ bằng một nửa mức hưởng trợ cấp ốm đau một ngày. Khi tính mức trợ cấp này, nếu người lao động nghỉ dưới nửa ngày sẽ tính là nửa ngày, còn nếu nghỉ từ nửa ngày đến dưới một ngày sẽ tính là một ngày.
Thứ hai, bổ sung các trường hợp người lao động nghỉ việc được hưởng chế độ ốm đau (Điểm a, c, đ Khoản 1 và Điểm b Khoản 2 Điều 42), bao gồm:
- (i) Điều trị bệnh không phải bệnh nghề nghiệp;
- (ii) Điều trị tai nạn trên đường đi làm hoặc về nhà theo tuyến đường và thời gian hợp lý, theo quy định pháp luật về an toàn lao động;
- (iii) Hiến, lấy, ghép mô và bộ phận cơ thể người;
- (iv) Sử dụng thuốc tiền chất hoặc thuốc có chứa tiền chất theo chỉ định của bác sĩ.
Thứ ba, điều chỉnh quy định về chế độ ốm đau dài ngày. Người lao động có thể hưởng chế độ này tối đa từ 30 đến 70 ngày mỗi năm, tùy theo điều kiện làm việc, với mức hưởng 75% lương làm căn cứ đóng BHXH. Nếu hết thời gian quy định mà vẫn cần điều trị, người lao động thuộc danh mục bệnh dài ngày sẽ tiếp tục được hưởng chế độ với mức hưởng thấp hơn.
Về chế độ thai sản
- (i) Bổ sung quy định về điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ sinh con, khi trước đó đã phải nghỉ việc điều trị vô sinh. Theo đó, lao động nữ chỉ cần đóng BHXH đủ 6 tháng trong vòng 24 tháng liền kề trước khi sinh.
- (ii) Quy định trường hợp thai từ 22 tuần trở lên mà bị sảy thai, thai chết lưu hoặc chết khi chuyển dạ, lao động nữ và người chồng sẽ được hưởng chế độ thai sản như sinh con.
- (iii) Điều chỉnh thời gian hưởng chế độ thai sản trong trường hợp con chết sau khi sinh.
- (iv) Người lao động sẽ được BHXH đóng bảo hiểm y tế trong thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản nếu nghỉ từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng.
Ngoài ra, luật cũng quy định người tham gia BHXH tự nguyện, kể cả lao động nam và nữ, nếu đủ điều kiện (đóng BHXH 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh) sẽ được trợ cấp 2 triệu đồng cho mỗi con được sinh ra, hoặc mỗi thai từ 22 tuần trở lên bị chết. Bên cạnh đó, người hoạt động không chuyên trách cấp xã cũng được hưởng chế độ ốm đau và thai sản, thay vì chỉ hưu trí và tử tuất như trước đây.
Về chế độ hưu trí
- (i) Quy định thống nhất với Bộ luật Lao động 2019 về độ tuổi nghỉ hưu và điều kiện hưởng lương hưu.
- (ii) Mở rộng cơ hội hưởng lương hưu bằng cách giảm số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm.
- (iii) Sửa đổi quy định về trợ cấp một lần khi nghỉ hưu (Điều 68), nhằm khuyến khích người lao động tiếp tục làm việc và đóng BHXH sau khi đủ tuổi nghỉ hưu.
Theo quy định hiện hành, chỉ có một mức trợ cấp một lần cho thời gian đóng BHXH cao hơn mức tối đa 75%. Tuy nhiên, Luật BHXH 2024 bổ sung thêm hai mức: - (1) 0,5 lần mức bình quân tiền lương đóng BHXH cho mỗi năm đóng vượt quá tuổi nghỉ hưu;
- (2) 2 lần mức bình quân tiền lương đóng BHXH cho mỗi năm đóng vượt quá thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu cho đến khi thực tế nghỉ hưu.
Về chế độ tử tuất
- (i) Điều chỉnh quy định về độ tuổi của thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng, phù hợp với tuổi nghỉ hưu trong Bộ luật Lao động 2019.
- (ii) Sửa đổi quy định về quyền lựa chọn giữa trợ cấp tuất hàng tháng hoặc một lần, đảm bảo tôn trọng quyền lựa chọn của thân nhân người lao động, theo hướng có lợi nhất cho họ.
Những sửa đổi và bổ sung này của Luật BHXH năm 2024 thể hiện sự đồng bộ và phù hợp với thực tiễn, đồng thời đảm bảo quyền lợi tốt hơn cho người lao động, góp phần xây dựng một hệ thống an sinh xã hội vững chắc và bền vững.
------------------------------
CÔNG TY CỔ PHẦN TS24
💻 Website: https://web.ts24.com.vn
📞 Hotline CSKH: (028)-3866-4188 (Nhấn phím 1)
☎️ Hotline hỗ trợ: 1900 6154
✉️ Email: sales@ts24.com.vn