Trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, ngành BHXH Việt Nam xác định công nghệ thông tin là trụ cột quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý, mở rộng diện bao phủ và phục vụ người dân tốt hơn. Việc số hóa quy trình thu, quản lý đối tượng và chi trả chế độ không chỉ giúp minh bạch, chính xác hơn, mà còn tạo điều kiện để người dân chủ động tiếp cận và giám sát quyền lợi BHXH, BHYT của mình.

1. Ứng dụng số – Cầu nối giữa cơ quan BHXH và người tham gia.

Ứng dụng VssID – “Bảo hiểm xã hội số” – đã trở thành kênh kết nối trực tiếp giữa cơ quan BHXH và người dân trên nền tảng di động. Thông qua ứng dụng, người tham gia có thể:
- Tra cứu mã số BHXH, quá trình đóng – hưởng các chế độ.
- Xem lịch sử khám chữa bệnh BHYT, giá trị sử dụng thẻ.
- Theo dõi các chế độ đã và đang được giải quyết.
Khi đi khám chữa bệnh, người dân có thể sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên VssID thay cho thẻ giấy, giúp giảm bớt thủ tục và nâng cao tính thuận tiện.
Không chỉ dừng ở tra cứu, VssID còn tích hợp nhiều dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực BHXH, BHYT. Người dân có thể thực hiện đa số thủ tục ngay trên điện thoại như đăng ký BHXH tự nguyện, gia hạn BHYT hộ gia đình, đề nghị cấp lại sổ BHXH/thẻ BHYT, điều chỉnh thông tin, đăng ký nhận các chế độ, trợ cấp… Hồ sơ gửi qua ứng dụng được hệ thống tự động tiếp nhận, phân luồng và chuyển đến bộ phận chuyên môn xử lý. Người tham gia có thể theo dõi trạng thái hồ sơ theo thời gian thực, giảm tối đa việc đi lại và chờ đợi.
Song song đó, việc mở rộng dịch vụ công trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công quốc gia giúp người dân, doanh nghiệp có thể nộp, theo dõi và nhận kết quả hồ sơ BHXH, BHYT hoàn toàn trên môi trường số. Thông báo nhắc bổ sung giấy tờ, điều chỉnh thông tin hoặc kết quả giải quyết được gửi trực tiếp qua các kênh điện tử, góp phần đơn giản hóa quy trình và nâng cao tính minh bạch.

2. Liên thông dữ liệu – Tăng cường quản lý thu và bảo vệ quyền lợi.

Cùng với phục vụ người dân, ngành BHXH đẩy mạnh liên thông, đối soát dữ liệu với các cơ quan Nhà nước để nâng cao hiệu quả quản lý. Việc kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ quan thuế, ngân hàng, cơ sở khám chữa bệnh… giúp thông tin của từng cá nhân và đơn vị sử dụng lao động được cập nhật đồng bộ, thống nhất.
Hệ thống đã ghi nhận hàng chục triệu lượt truy vấn dữ liệu sổ BHXH để tích hợp lên các nền tảng định danh điện tử như VNeID, cho thấy quy mô dữ liệu và mức độ kết nối ngày càng được mở rộng. Nhờ đó, cơ quan BHXH có thể:
- Theo dõi sát sao tình trạng đóng – hưởng của từng đơn vị, từng người lao động.
- Phát hiện sớm các rủi ro như nợ đọng, trốn đóng, đóng không đúng mức hoặc bỏ sót đối tượng.
- Kịp thời tổ chức thanh tra, kiểm tra, đôn đốc và xử lý vi phạm, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tham gia, bảo đảm an toàn Quỹ BHXH, BHYT.
Dữ liệu số cũng hỗ trợ người lao động giám sát quyền lợi của chính mình. Khi tra cứu trên VssID, nếu phát hiện doanh nghiệp chậm đóng hoặc chưa đóng, người lao động có thể phản ánh trực tiếp đến cơ quan BHXH để được hỗ trợ xử lý.
Trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT, việc số hóa hồ sơ, chứng từ và truyền dữ liệu trực tiếp từ cơ sở y tế về cơ quan BHXH giúp rút ngắn thời gian kiểm tra, đối chiếu và thanh toán. Điều này vừa giảm gánh nặng thủ tục hành chính, vừa tăng khả năng phát hiện, ngăn chặn hành vi lạm dụng, trục lợi quỹ, đồng thời nâng cao độ chính xác, minh bạch trong phối hợp giữa ngành Y tế và BHXH.

3. Công nghệ hỗ trợ mở rộng bao phủ BHXH, BHYT.

Dù công nghệ giúp mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ, nhưng công tác truyền thông trực tiếp vẫn giữ vai trò rất quan trọng, nhất là với khu vực vùng sâu, vùng xa, người lớn tuổi hoặc nhóm dân cư còn hạn chế kỹ năng số. Ngành BHXH triển khai mô hình tư vấn lưu động, đưa viên chức BHXH đến tận thôn, bản, khu dân cư, chợ, nhà văn hóa để:
- Giới thiệu chính sách BHXH, BHYT.
- Hỗ trợ người dân cài đặt, sử dụng VssID.
- Tư vấn, hướng dẫn đăng ký BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, hoàn thiện hồ sơ ngay tại chỗ.
Cùng với đó, truyền thông số được đẩy mạnh qua các hình thức linh hoạt như video ngắn, chương trình tư vấn trực tuyến, tin nhắn nhắc hạn đóng – gia hạn thẻ, hay các nhóm Zalo, Facebook cộng đồng. Thông tin chính sách được truyền tải gần gũi, dễ hiểu, giúp người dân – đặc biệt là lao động tự do, nông dân, tiểu thương – nhận thức rõ hơn ý nghĩa của việc tham gia BHXH, BHYT và chủ động lựa chọn tham gia để dự phòng rủi ro trong cuộc sống.

4. Những yêu cầu đặt ra trong quá trình chuyển đổi số.

Bên cạnh những kết quả tích cực, chuyển đổi số trong lĩnh vực BHXH, BHYT cũng đặt ra nhiều yêu cầu cần tiếp tục được quan tâm, như:
- Bảo đảm an toàn, bảo mật dữ liệu cá nhân trong điều kiện liên thông, chia sẻ thông tin rộng rãi.
- Hỗ trợ người dân nâng cao kỹ năng số, giảm khoảng cách tiếp cận dịch vụ số giữa các nhóm dân cư.
- Yêu cầu các đơn vị sử dụng lao động tuân thủ nghiêm túc quy trình giao dịch điện tử, cập nhật dữ liệu kịp thời, chính xác.
- Đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, nhân lực và công tác giám sát, kiểm soát rủi ro trong môi trường số.

5. Kết luận

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thu và phát triển người tham gia BHXH, BHYT đang mang lại những thay đổi rõ nét: quy trình quản lý hiệu quả hơn, dữ liệu minh bạch hơn và người dân được phục vụ thuận tiện, chủ động hơn. Công nghệ không chỉ là công cụ hỗ trợ, mà thực sự trở thành “bệ phóng” để hiện thực hóa mục tiêu bao phủ an sinh xã hội toàn dân, giảm nợ đọng, bảo đảm quyền lợi người tham gia và củng cố niềm tin xã hội đối với chính sách BHXH, BHYT.
Với sự phối hợp đồng bộ từ Trung ương đến địa phương và tinh thần đổi mới trong phục vụ, hệ thống BHXH Việt Nam đang từng bước xây dựng một nền an sinh hiện đại, chuyên nghiệp, minh bạch, hướng đến mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau trong hành trình an sinh bền vững.
--------------------------------------- 
Để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp vui lòng liên hệ:
Hotline CSKH: (028)-3866-4188 (Nhấn phím 1) hoặc 
Hotline hỗ trợ: 1900 6154
Website: ts24.com.vn
Email: sales@ts24.com.vn
Facebook: https://www.facebook.com/TS24official