Trên khắp mọi miền Tổ quốc, từ vùng cao gió lộng đến khu chợ quê tấp nập, từ hội trường thôn xóm đến không gian mạng, hình ảnh những cán bộ làm công tác truyền thông của ngành BHXH đã trở nên quen thuộc với người dân. Họ là những người âm thầm đưa chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước đến gần hơn với cộng đồng, với tinh thần kiên trì, trách nhiệm và phương châm nhất quán: “Vì Nhân dân phục vụ”.
1. Cán bộ truyền thông BHXH cơ sở: đem chính sách đến từng khu chợ, từng hộ dân
Với chị Trần Thị Minh Thịnh, viên chức BHXH cơ sở Ân Thi (tỉnh Hưng Yên), truyền thông về BHXH, BHYT không chỉ là nhiệm vụ được giao mà đã trở thành công việc chị gắn bó bằng cả tình cảm và niềm tin vào chính sách an sinh.
Công việc tại cơ quan bận rộn, nhưng sau giờ hành chính, chị lại tiếp tục đến các khu chợ, dãy phố, hộ kinh doanh nhỏ lẻ, tranh thủ trò chuyện, giải thích cho người dân về quyền lợi khi tham gia BHYT, BHXH. Cách chị tiếp cận không phải bằng những khái niệm quá chuyên môn, mà bằng ví dụ gần gũi, so sánh dễ hiểu, gắn với cuộc sống thường ngày của từng nhóm đối tượng.
Nhờ sự kiên trì đó, nhiều người lao động tự do, tiểu thương, người buôn bán nhỏ – vốn ít quan tâm đến chính sách an sinh – đã bắt đầu chủ động tìm hiểu và tham gia BHXH, BHYT.
2. Truyền thông trên mạng xã hội: mỗi bài viết là một câu chuyện an sinh
Từ năm 2019, trang cá nhân trên mạng xã hội của chị Thịnh gần như trở thành “kênh thông tin” về BHXH, BHYT. Thay vì đăng tải nội dung khô cứng, chị chọn cách kể chuyện:
- Câu chuyện về sự khác biệt giữa người có lương hưu và người không có lương hưu khi về già.
- Những chia sẻ gợi mở như: “Tham gia BHXH là chuẩn bị điểm tựa cho tuổi già; tham gia BHYT là bảo vệ sức khỏe trên cả hành trình cuộc sống”…
Những bài viết này thu hút nhiều bình luận và câu hỏi. Người dân nhắn tin hỏi thêm về thủ tục, điều kiện tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Chị kiên nhẫn giải thích, hướng dẫn từng bước, hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ khi cần.
Không ít trường hợp sau khi đọc bài viết và được tư vấn, đã quyết định tham gia cho bản thân và cả người thân trong gia đình. Có người từng dự định rút BHXH một lần, sau khi được phân tích thiệt hơn đã thay đổi lựa chọn, tiếp tục đóng để hướng tới lương hưu dài hạn.
Trên trang cá nhân của chị, album “Bộ sưu tập các cụ hưu” lưu giữ hình ảnh những người lao động đơn giản như cô bán rau, bác xe ôm, thợ may… đã tham gia BHXH tự nguyện và đang từng bước xây dựng chỗ dựa tuổi già. Mỗi gương mặt là một câu chuyện cụ thể, giúp chính sách trở nên hữu hình, dễ cảm nhận.
Theo chị Thịnh, người làm truyền thông chính sách “phải nắm chắc quy định, hiểu sâu chính sách, giải thích rõ ràng, chính xác thì người dân mới yên tâm”. Chính nhờ sự tận tâm và nghiêm túc đó, chị nhiều năm liền được ghi nhận là điển hình tiên tiến của BHXH tỉnh Hưng Yên và là đại biểu tiêu biểu của ngành tham dự Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X năm 2020.
3. Đà Nẵng: kể chuyện an sinh bằng nghệ thuật dân gian và sáng kiến sáng tạo
Nếu Hưng Yên có chị Thịnh nổi bật với truyền thông số, thì tại Đà Nẵng, anh Nguyễn Thanh Dũng – Phó Trưởng phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người tham gia BHXH thành phố – lại chọn một con đường rất đặc trưng: kết hợp chính sách an sinh với văn hóa bản địa và hình ảnh trực quan.
Hơn 25 năm công tác trong ngành, anh Dũng không chỉ là cán bộ truyền thông dày dặn kinh nghiệm, mà còn là người khởi xướng nhiều cách làm mới như:
- Nhạc chờ tuyên truyền BHXH tự nguyện.
- Mã QR dẫn tới tài liệu về BHXH, BHYT.
- Tổ chức chương trình hô hát bài chòi tuyên truyền BHXH tự nguyện tại các xã, phường.
Từ loại hình nghệ thuật dân gian gắn bó với người dân miền Trung, anh và đồng nghiệp biến các đêm bài chòi thành không gian chia sẻ chính sách. Mỗi chương trình gồm phần văn nghệ, trò chơi tìm hiểu BHXH tự nguyện và nội dung bài chòi lồng ghép thông điệp an sinh. Hàng trăm người dân – từ tiểu thương đến lao động tự do – vừa xem diễn, vừa được giải thích về quyền lợi khi tham gia BHXH.
Điểm đặc biệt là thông tin không được truyền tải bằng khẩu hiệu khô khan, mà thông qua lời ca, câu hát, khiến người nghe dễ tiếp nhận và ghi nhớ. Mô hình này đã được BHXH Việt Nam ghi nhận là sáng kiến cấp Ngành, đồng thời được các đài phát thanh, truyền hình địa phương ghi hình, phát sóng, mở rộng phạm vi lan tỏa.
4. Lưu giữ “ký ức an sinh” qua hơn 100.000 khuôn hình
Bên cạnh các chương trình truyền thông trực tiếp, anh Dũng còn là người bền bỉ ghi lại hành trình chính sách đi vào đời sống thông qua ống kính máy ảnh.
Từ những năm 2000, anh đã cẩn thận lưu lại:
- Khoảnh khắc người dân nhận thẻ BHYT với ánh mắt an tâm.
- Giây phút người lao động cầm trên tay cuốn sổ BHXH.
- Hình ảnh cán bộ BHXH đến tận nhà, đến chợ, đến vùng cao tuyên truyền chính sách.
- Các buổi tuyên truyền giữa sân đình, cánh đồng, chợ quê, vùng miền núi…
Sau hơn hai thập kỷ, kho tư liệu cá nhân của anh đã lên tới hơn 100.000 bức ảnh, ghi lại sinh động cách BHXH, BHYT dần trở thành chỗ dựa của người dân.
Với anh Dũng, mỗi bức ảnh là một mảnh ghép của ký ức an sinh – nơi chính sách không chỉ tồn tại trên văn bản mà hiện diện trong cuộc sống cụ thể của từng người tham gia. Anh ấp ủ kế hoạch tổ chức một triển lãm ảnh tại Đà Nẵng để kể lại chặng đường truyền thông chính sách BHXH, BHYT qua góc nhìn của những cán bộ trong ngành và những nhân vật đã trực tiếp thụ hưởng chính sách.
5. Truyền thông BHXH, BHYT năm 2025: đổi mới, sáng tạo, lan tỏa vì Nhân dân phục vụ
Bước sang năm 2025, Hệ thống BHXH Việt Nam tiếp tục xác định công tác truyền thông là một trong những trụ cột quan trọng để thực hiện mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân. Yêu cầu đặt ra là:
- Nội dung: phải chính xác, dễ hiểu, gần gũi với từng nhóm đối tượng.
- Phương thức: kết hợp hài hòa giữa truyền thông trực tiếp và truyền thông số.
- Cách tiếp cận: chuyển từ truyền đạt một chiều sang lắng nghe, tư vấn, đồng hành.
Tại vùng sâu, vùng xa, cán bộ BHXH vẫn trực tiếp đến với người dân, giải thích từng điều khoản, tháo gỡ từng băn khoăn, giúp bà con hiểu rằng tấm thẻ BHYT, cuốn sổ BHXH chính là điểm tựa khi gặp rủi ro, khi tuổi cao sức yếu.
Ở khu vực đô thị, các hình thức hiện đại như livestream, video ngắn, podcast, infographic, nhóm Zalo/Facebook được triển khai mạnh mẽ. Cách làm này phù hợp với thói quen tiếp nhận thông tin của người dân trong thời đại số, đồng thời giúp chính sách tiếp cận đến nhiều nhóm đối tượng hơn, đặc biệt là người trẻ, lao động dịch vụ, hộ kinh doanh.
Những kinh nghiệm thực tiễn cho thấy: khi thông điệp được truyền tải đúng cách, người dân quan tâm nhiều hơn đến BHXH, BHYT so với những gì chúng ta thường nghĩ. Điều họ cần là lời giải thích rõ ràng, ví dụ cụ thể, thái độ tôn trọng và sự hỗ trợ tận tình.
6. Ghi nhận vai trò “cánh tay nối dài” của đội ngũ cán bộ truyền thông BHXH
Từ những câu chuyện của chị Thịnh ở Hưng Yên, anh Dũng ở Đà Nẵng cho đến hàng nghìn cán bộ đang làm công tác truyền thông trong toàn hệ thống BHXH Việt Nam, có thể thấy một điểm chung:
- Họ tin tưởng vào giá trị nhân văn của chính sách BHXH, BHYT.
- Họ kiên trì giải thích, chia sẻ, thuyết phục, đồng hành với người dân.
- Họ chấp nhận vất vả, di chuyển nhiều, làm việc ngoài giờ, thường xuyên tiếp xúc với đa dạng đối tượng để đưa chính sách đến đúng nơi, đúng người.
Tại các hội nghị tập huấn, lãnh đạo BHXH Việt Nam đã nhiều lần ghi nhận vai trò “cầu nối” đặc biệt của lực lượng này. Công tác truyền thông không chỉ hỗ trợ hoàn thành các chỉ tiêu về phát triển người tham gia BHXH, BHYT, mà còn góp phần củng cố niềm tin của người dân vào chủ trương, chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.
Trong bối cảnh Luật BHXH năm 2024 và Luật BHYT năm 2024 có hiệu lực từ ngày 01/7/2025, yêu cầu truyền thông càng trở nên cấp thiết: thông tin phải kịp thời – chính xác – dễ hiểu – đồng bộ, giúp người dân nắm bắt rõ quyền lợi, nghĩa vụ và lựa chọn tham gia trên cơ sở hiểu biết đầy đủ.
7. “Người kể chuyện thầm lặng” trong hành trình xây dựng an sinh bền vững
Cùng với tiến trình chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam, đội ngũ cán bộ truyền thông tiếp tục đóng vai trò tuyến đầu trên mặt trận “mềm”:
- Họ là người trực tiếp giải thích vì sao nên tham gia BHXH, BHYT.
- Họ là người kiên trì khuyến nghị đừng rút BHXH một lần khi chưa thật sự cần thiết.
- Họ là người giúp người dân làm quen với các dịch vụ số trong lĩnh vực BHXH, BHYT.
Âm thầm nhưng bền bỉ, họ chính là những “người kể chuyện” về an sinh xã hội – kết nối chính sách với cuộc sống, biến các quy định pháp luật thành chỗ dựa cụ thể cho từng gia đình.
Trong mỗi cuốn sổ BHXH được trao, mỗi tấm thẻ BHYT được cấp, mỗi gương mặt người dân an tâm hơn khi hiểu và tham gia chính sách, đều có dấu ấn đóng góp của đội ngũ cán bộ truyền thông BHXH Việt Nam – những người đang hàng ngày thực hiện đúng tinh thần: “Vì Nhân dân phục vụ”.