Việc nắm vững danh mục thu nhập miễn thuế là một phần trọng yếu trong chiến lược quản trị tài chính của doanh nghiệp. Theo Nghị định 320/2025/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 2025, Chính phủ đã chuẩn hóa và mở rộng các trường hợp được miễn thuế nhằm khuyến khích đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên và thực hiện trách nhiệm xã hội.
1. Thu nhập từ lĩnh vực nông nghiệp và dịch vụ kỹ thuật nông thôn
Nhóm thu nhập này tiếp tục nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ để thúc đẩy kinh tế vùng sâu, vùng xa và hiện đại hóa nông nghiệp:
- Hoạt động sản xuất cốt lõi: Thu nhập từ trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng và chế biến nông sản, thủy sản tại địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Dịch vụ hỗ trợ trực tiếp: Các dịch vụ như cày bừa, tưới tiêu, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch sản phẩm nông nghiệp đều thuộc diện được miễn thuế.
- Chế biến thủy sản: Nghị định mới đã làm rõ điều kiện miễn thuế cho hoạt động chế biến thủy sản đã qua sơ chế hoặc chế biến sâu, giải tỏa các vướng mắc kéo dài cho doanh nghiệp trong ngành.
2. Thu nhập từ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
Để thúc đẩy cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Nhà nước dành các ưu đãi thuế suất đặc biệt cho giá trị chất xám:
- Hợp đồng nghiên cứu khoa học (R&D): Thu nhập từ việc thực hiện các hợp đồng nghiên cứu và phát triển công nghệ được miễn thuế trong một khoảng thời hạn nhất định (thường là 03 năm kể từ ngày có doanh thu).
- Sản phẩm công nghệ mới: Thu nhập từ việc bán sản phẩm làm ra từ công nghệ lần đầu áp dụng tại Việt Nam hoặc sản phẩm từ hoạt động đổi mới sáng tạo.
- Thương mại hóa tín chỉ carbon: Đây là khoản thu nhập mới được đưa vào danh mục miễn thuế nhằm khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào thị trường tín chỉ carbon, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng không (Net Zero).
3. Thu nhập của các doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội
Nhà nước khuyến khích các mô hình kinh doanh mang tính nhân văn và hỗ trợ nhóm yếu thế trong xã hội:
- Sử dụng lao động đặc thù: Doanh nghiệp có từ 30% số lao động bình quân năm trở lên là người khuyết tật, người sau cai nghiện hoặc người nhiễm HIV. Để hưởng ưu đãi này, đơn vị cần đảm bảo quy mô lao động tối thiểu (thường từ 20 người) và không thuộc các ngành tài chính, bất động sản.
- Đào tạo nghề cho đối tượng chính sách: Thu nhập từ hoạt động dạy nghề dành riêng cho người dân tộc thiểu số, người khuyết tật hoặc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.
4. Thu nhập từ cổ tức và lợi nhuận được chia trong nước
Nhằm tránh đánh thuế hai lần (double taxation) lên cùng một dòng thu nhập, pháp luật quy định:
- Lợi nhuận sau thuế: Các khoản thu nhập nhận được từ hoạt động góp vốn, mua cổ phần hoặc liên doanh liên kết với doanh nghiệp trong nước, sau khi đơn vị đó đã nộp thuế TNDN theo quy định.
- Quỹ phát triển không chia: Thu nhập được trích để hình thành quỹ không chia của các cơ sở xã hội hóa (y tế, giáo dục, môi trường) để tái đầu tư mở rộng cơ sở hạ tầng của chính đơn vị đó.
5. Thu nhập từ tài trợ, viện trợ và các hoạt động đặc thù
Nghị định 320 cũng hướng dẫn chi tiết các nguồn thu nhập có tính chất phi lợi nhuận hoặc phục vụ mục tiêu quốc gia:
- Viện trợ không hoàn lại: Các khoản nhận được để sử dụng cho hoạt động giáo dục, nghiên cứu khoa học, văn hóa, nghệ thuật, từ thiện và nhân đạo.
- Tín dụng chính sách: Thu nhập của Ngân hàng Chính sách xã hội từ các khoản cho vay đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác.
- Nhà ở xã hội: Một phần thu nhập từ việc bán hoặc cho thuê nhà ở xã hội theo đúng các điều kiện của pháp luật về nhà ở.
6. Điều kiện thực thi và nguyên tắc hạch toán
Để đảm bảo tính hợp pháp của các khoản thu nhập miễn thuế khi quyết toán, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt hai điều kiện sau:
Hạch toán độc lập: Doanh nghiệp phải tách bạch các khoản thu nhập được miễn thuế với các khoản thu nhập chịu thuế khác. Trong trường hợp không thể hạch toán riêng, doanh nghiệp thực hiện phân bổ theo tỷ lệ doanh thu hoặc chi phí tương ứng.
Chứng từ chứng minh: Phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý như Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học công nghệ, danh sách lao động khuyết tật có xác nhận của cơ quan y tế, hoặc các hợp đồng R&D đã được đăng ký theo quy định.
Việc thấu hiểu và áp dụng đúng Nghị định 320/2025/NĐ-CP không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nghĩa vụ thuế mà còn xây dựng một hồ sơ năng lực minh bạch, bền vững trước các kỳ kiểm tra của cơ quan quản lý.
---------------------------------------
Để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp vui lòng liên hệ:
Hotline CSKH: (028)-3866-4188 (Nhấn phím 1) hoặc
Hotline hỗ trợ: 1900 6154
Website: ts24.com.vn
Email: sales@ts24.com.vn
Facebook: https://www.facebook.com/TS24official