Theo Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều chính sách mới về bảo hiểm y tế, BHXH có hiệu lực từ tháng 1/2023 với các nội dung quan trọng mà người dân cần biết như: Quy trình giám định bảo hiểm y tế (BHYT) mới, đăng ký mua thẻ BHYT tại nhà, sửa hướng dẫn về đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình, nhận thẻ BHYT hộ người thân không cần mang theo sổ hộ khẩu, tăng mức đóng BHYT hộ gia đình, tăng tuổi nghỉ hưu … là những chính sách mới về BHYT, BHXH sẽ có hiệu lực từ tháng 1/2023.

Cán bộ BHXH TPHCM tuyên truyền về chính sách BHYT hộ gia đình và BHXH tự nguyện cho người dân tham gia

Quy trình giám định bảo hiểm y tế mới

Một chính sách mới về bảo hiểm y tế (BHYT) có hiệu lực từ ngày 1/1/2023 là Quyết định số 3618/QĐ-BHXH của Bảo hiểm xã hội Việt Nam đưa ra những quy định mới về Quy trình giám định BHYT.

Theo đó, đối tượng áp dụng của chính sách mới về BHYT này là cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) các cấp và các tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động khám, chữa bệnh BHYT.

Quyết định này hướng dẫn cụ thể 2 hình thức giám định BHYT được thực hiện song song là: Giám định chủ động (đây là giám định do cơ quan BHXH trực tiếp thực hiện) và giám định tự động (đây là hình thức giám định sử dụng phần mềm kiểm tra thông tin trong dữ liệu điện tử).

Cùng với đó, quy trình giám định mới cũng đề cập chi tiết các nghiệp vụ giám định chi phí khám, chữa bệnh BHYT theo 3 hình thức: Giám định trên dữ liệu, giám định trên hồ sơ, tài liệu và giám định thanh toán trực tiếp.

Không cần mang sổ hộ khẩu khi nhận thẻ BHYT hộ người thân

Khoản 3 Điều 38 của Luật Cư trú 2020 quy định, sổ hộ khẩu giấy và sổ tạm trú giấy đã được cấp chỉ có thể sử dụng đến ngày 31/12/2022. Như vậy, từ ngày 1/1/2023, hai loại sổ này không còn giá trị sử dụng.

Theo đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định 104/2022/NĐ-CP điều chỉnh một số thủ tục liên quan đến BHYT sau khi bỏ sổ hộ khẩu.

Tại mục 4, phần hướng dẫn của Mẫu số 4 ban hành kèm theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP, Nghị định 104 đã bỏ cụm từ "bản sao sổ hộ khẩu" trong số các giấy tờ mà người đi nhận kết quả thay phải xuất trình nhằm chứng minh quan hệ là thân nhân hoặc người giám hộ đối với người được cấp thẻ BHYT.

Như vậy, trường hợp người thân hoặc người giám hộ đi nhận thẻ BHYT thay thì không phải mang sổ hộ khẩu mà xuất trình các giấy tờ sau:

- Giấy hẹn.

- Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân.

- Giấy tờ chứng minh quan hệ thân nhân: Bản sao giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh hoặc Giấy kết hôn hoặc Giấy xác nhận cư trú hoặc Giấy thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc quyết định công nhận việc giám hộ.

Có thể đăng ký mua thẻ BHYT ngay tại nhà

Cán bộ Bảo hiểm Xã hội TPHCM hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng VssID trên điện thoại di động 

Theo Quyết định số 3510/QĐ-BHXH năm 2022 có hiệu lực từ ngày 1/1/2023 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, trường hợp chỉ đăng ký tham gia BHYT (bao gồm cả đăng ký tham gia lần đầu, đóng tiếp BHYT, thay đổi đối tượng từ nhóm khác sang nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ hoặc tham gia theo hộ gia đình) có thể thực hiện thủ tục đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia.

Như vậy, theo chính sách mới về BHYT này, từ ngày 1/1/2023, người dân có thể ngồi tại nhà đăng ký mua thẻ và đóng tiền BHYT thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia mà không cần đến trực tiếp cơ quan BHXH.

Tuy nhiên, quyết định nói trên cũng quy định, tính năng đăng ký BHYT online trên Cổng dịch vụ công quốc gia chỉ áp dụng cho các nhóm đối tượng sau: Người tham gia BHYT thuộc diện được ngân sách nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHYT; người thuộc hộ cận nghèo, hộ nghèo đa chiều, hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình; người tham gia BHYT hộ gia đình.

Sửa hướng dẫn về đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình

Điều 37 Luật Cư trú 2020 đã sửa đổi thuật ngữ về hộ gia đình tham gia BHYT tại Luật Bảo hiểm y tế năm 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014 với định nghĩa như sau: "Hộ gia đình tham gia BHYT (sau đây gọi tắt là hộ gia đình) là những người cùng đăng ký thường trú hoặc cùng đăng ký tạm trú tại một chỗ ở hợp pháp theo quy định của pháp luật về cư trú".

Để đảm bảo tính thống nhất, Chính phủ đã ban hành Nghị định 104/2022/NĐ-CP sửa đổi quy định về nhóm đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình, bao gồm:

- Những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký thường trú.

- Những người có tên trong cùng một hộ gia đình đăng ký tạm trú.

- Những người có chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHYT.

Tăng mức đóng BHYT hộ gia đình từ 01/07/2023

Căn cứ điểm e khoản 1 Điều 7 Nghị định 146/2018/NĐ –CP, mức đỏng bảo hiểm y tế hộ gia đình năm 2023 như sau: Người thứ nhất đóng bằng 4,5 mức lương cơ sở; Người thứ 2, thứ 3, thứ 4 đóng lần lần lượt bằng 70%, 60, 50% mức đóng của người thứ nhất. Từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Tăng tuổi nghỉ hưu của NLĐ từ ngày 01/01/2023

Theo Bộ luật lao động năm 2021 và Nghị định 135/2020 thì tuổi nghỉ hưu của người lao động (NLĐ) được điều chỉnh tăng theo lộ trình cho đến khi nam đủ 62 tuổi vào năm 2028, nữ đủ 60 tuổi vào năm 2035. Theo đó, mỗi năm, tuổi nghỉ hưu sẽ tăng thêm 3 tháng với nam và 04 tháng với nữ. Như vậy, từ ngày 01/01/2023 đối với lao động nam làm việc trong điều kiện bình thường thì tuổi nghỉ hưu là 60 tuổi 9 tháng. Còn tuổi nghỉ hưu của lao động nữ là đủ 56 tuổi.

Điều kiện để được nghỉ hưu:

Trường hợp 1: Có đủ điều kiện nghỉ hưu như: Nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên; Đủ 60 tuổi 9 tháng đối với nam, đủ 56 tuổi đối với nữ.

Trường hợp 2: Có đủ điều kiện: Nghỉ việc có 20 năm đóng BHXH trở lên; Có tuổi thoả điều kiện thấp nhất phải là đủ 55 tuổi 9 tháng đối với nam, và đủ 51 tuổi đối với nữ; Có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục Bộ LĐTB&XH ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện khó khăn về kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2023.

Trường hợp 3 có đủ điều kiện: Nghỉ việc có 20 năm đóng BHXH trở lên; Có tuổi thoả điều kiện thấp nhất phải là đủ 50 tuổi 9 tháng đối với nam, và đủ 46 tuổi đối với nữ; Có đủ 15 năm làm công việc khai thác trong hầm lò.

Trường hợp 4: Có đủ điều kiện: Nghỉ việc có 20 năm đóng BHXH trở lên; Bị nhiểm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao.