Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) không chỉ là nguồn thu quan trọng trong ngân sách nhà nước mà còn là công cụ thực hiện chính sách phân phối lại thu nhập, đảm bảo công bằng xã hội. Tuy nhiên, trước những biến động về giá cả và mức sống dân cư, chính sách về thuế TNCN đang bộc lộ nhiều bất cập. Để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính đã đề xuất xây dựng dự án Luật Thuế Thu Nhập Cá Nhân (thay thế) và đang lấy ý kiến công khai nhằm điều chỉnh phù hợp hơn với thực tiễn.
1. Mức giảm trừ gia cảnh và đề xuất điều chỉnh
Những thay đổi qua từng giai đoạn:
- Từ năm 2009, mức giảm trừ gia cảnh cho cá nhân nộp thuế là 4 triệu đồng/tháng và 1,6 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.
- Đến năm 2013, mức giảm trừ gia cảnh tăng lên 9 triệu đồng/tháng và 3,6 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.
- Từ năm 2020, theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, mức giảm trừ gia cảnh được nâng lên 11 triệu đồng/tháng cho cá nhân và 4,4 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.
Mức tăng này được đánh giá là phù hợp tại thời điểm ban hành, góp phần giảm bớt nghĩa vụ thuế cho người lao động.
Lương 22 triệu/tháng chưa phải đóng thuế
Với mức giảm trừ hiện nay, một người lao động có thu nhập 22 triệu đồng/tháng và nuôi 2 người phụ thuộc vẫn chưa phải đóng thuế TNCN, sau khi trừ các khoản bảo hiểm và giảm trừ gia cảnh.
Vấn đề bất cập và đề xuất mới
Bộ Tài chính cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh hiện hành (11 triệu đồng/tháng) đã không còn phù hợp với sự biến động của giá cả và mức sống dân cư. Do đó:
- Cần rà soát và điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh dựa trên thực tiễn.
- Giao Chính phủ quy định mức giảm trừ để đảm bảo tính linh hoạt và kịp thời với tình hình kinh tế - xã hội.
2. Vai trò của thuế TNCN và mức giảm trừ trong bối cảnh quốc tế
So sánh với các nước trong khu vực
Tại Việt Nam, mức giảm trừ gia cảnh hiện nay (11 triệu đồng/tháng) cao gấp 2,21 lần thu nhập bình quân đầu người (4,96 triệu đồng/tháng, theo Báo cáo Mức sống dân cư 2023).
Trong khi đó, ở các nước khác: Malaysia: Mức giảm trừ chỉ bằng 0,16 lần thu nhập bình quân đầu người; Indonesia: 0,68 lần; Trung Quốc: 0,67 lần.
Tính công bằng xã hội
Việc tăng mức giảm trừ gia cảnh quá cao có thể làm giảm vai trò phân phối lại thu nhập của chính sách thuế, đồng thời khiến một số đối tượng có thu nhập cao hơn được hưởng lợi nhiều hơn so với mặt bằng chung.
3. Những thay đổi quan trọng trong quản lý thuế TNCN
- Điều chỉnh biểu thuế lũy tiến: Bộ Tài chính cho biết, cần xem xét lại biểu thuế lũy tiến để đảm bảo công bằng giữa các mức thu nhập, đặc biệt là với các cá nhân có thu nhập cao ở đô thị lớn.
- Bao quát các khoản thu nhập mới: Luật hiện hành chưa đủ bao quát các nguồn thu nhập từ các mô hình kinh doanh mới (như thương mại điện tử, kinh tế chia sẻ,...), gây khó khăn trong quản lý thuế.
- Tăng cường điều tiết thu nhập: Cần có các chính sách điều tiết cao hơn đối với các cá nhân thu nhập cao, đặc biệt tại các đô thị lớn, nhằm giảm áp lực dân cư và đảm bảo phát triển cân bằng.
4. Đóng góp của thuế TNCN vào ngân sách nhà nước
Thuế TNCN hiện là nguồn thu đứng thứ ba trong hệ thống thuế Việt Nam, chỉ sau thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).
Năm 2023, thu thuế TNCN đạt 147.113 tỷ đồng, chiếm 9,08% tổng thu ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, con số này đã giảm 10% so với năm 2022, phản ánh những thách thức từ tình hình kinh tế và bất cập trong chính sách thuế.
5. Hướng đến một chính sách thuế TNCN hiệu quả hơn
Bộ Tài chính khẳng định rằng việc điều chỉnh Luật Thuế TNCN cần được tính toán kỹ lưỡng, nhằm:
- Đảm bảo mức giảm trừ gia cảnh phản ánh đúng thực tế giá cả và mức sống.
- Tăng cường tính công bằng, loại trừ những đối tượng có thu nhập thấp ra khỏi diện chịu thuế.
- Tạo điều kiện để chính sách thuế TNCN thực sự trở thành công cụ hiệu quả trong phân phối lại thu nhập.
---------------------------------------
Dịch vụ TaxOnline của TS24 giúp doanh nghiệp tự động hóa quy trình kê khai và nộp thuế điện tử với các tính năng nổi bật:
· Tích hợp trên nhiều nền tảng: Phần mềm hóa đơn điện tử (iXHD), Phần mềm kế toán (ezBook) và chữ ký số SAFE-CA
· Nộp tờ khai nhanh chóng chỉ trong vài bước đơn giản.
· Tra cứu và quản lý hồ sơ thuế dễ dàng, tức thì, nhanh chóng
· Bảo mật cao, tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Hãy trải nghiệm TaxOnline ngay để quy trình kê khai thuế trở nên đơn giản và hiệu quả hơn!
Đăng ký ngay hôm nay!
---------------------------------------
Để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp vui lòng liên hệ:
Hotline CSKH: (028)-3866-4188 (Nhấn phím 1) hoặc Hotline hỗ trợ: 1900 6154
Website: ts24.com.vn
Email: sales@ts24.com.vn
Facebook: https://www.facebook.com/TS24officialHỗ trợ qua Telegram: https://t.me/ts24_official_chat_bot