Hiện nay, tình trạng in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp vẫn diễn biến phức tạp. Trước tình trạng này, hệ thống thuế đang tăng cường triển khai các giải pháp ngăn chặn, phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng hóa đơn.
Sai phạm về hóa đơn vẫn diễn biến phức tạp
Trong thời gian qua, Tổng cục Thuế đã triển khai nhiều giải pháp nhằm ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp, góp phần chống thất thu ngân sách nhà nước, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế, đồng thời góp phần tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh.
Theo Tổng cục Thuế, năm 2017, ngành Thuế đã phát hiện 3.354 doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, với 382.876 hóa đơn vi phạm; cơ quan thuế các cấp đã xử lý truy thu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 96.770 triệu đồng.
Năm 2018, cơ quan thuế đã phát hiện 2.983 doanh nghiệp với 58.812 hóa đơn vi phạm, xử lý truy thu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 46.321 triệu đồng. Năm 2019, phát hiện 1.137 doanh nghiệp, với 54.988 hóa đơn vi phạm, xử lý truy thu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 51.179 triệu đồng.
Trên thực tế, hiện nay, những sai phạm về hóa đơn vẫn diễn biến phức tạp. Một số tổ chức, cá nhân đã lợi dụng chính sách thông thoáng của Nhà nước về điều kiện thành lập doanh nghiệp; cơ chế tự khai, tự nộp thuế; cơ chế tự in, phát hành, quản lý sử dụng hóa đơn để thành lập, mua bán, sát nhập doanh nghiệp với mục đích in, phát hành, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để trốn thuế, hoàn thuế, kiếm lời bất chính, gây thất thu ngân sách nhà nước.
Ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm pháp luật về hóa đơn
Để tiếp tục ngăn chặn, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm pháp luật về hóa đơn, Tổng cục Thuế vừa có văn bản yêu cầu cơ quan thuế các cấp tổ chức nhận dạng doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp; nắm bắt hành vi, cách thức của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp.
Cơ quan thuế thu thập thông tin dữ liệu về người nộp thuế nhất là những thông tin giao dịch đáng ngờ từ cơ quan giám sát ngân hàng; thông tin từ cơ quan quản lý nhà nước khác; lập danh sách người nộp thuế có rủi ro về in, phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn bất hợp pháp. Qua đó, rà soát, phân tích dữ liệu đã thu thập về người nộp thuế để nhận diện, xác định danh sách người nộp thuế có rủi ro về hóa đơn.
Tổng cục Thuế yêu cầu cơ quan thuế các cấp tổ chức giám sát chặt chẽ đối với người nộp thuế có rủi ro cao về hóa đơn. Trong đó, phân công bộ phận chức năng theo dõi, kiểm soát chặt chẽ việc in, phát hành, quản lý sử dụng hóa đơn đối với người nộp thuế theo chế độ quy định; kiểm tra, rà soát hồ sơ khai thuế của người nộp thuế có rủi ro cao về hóa đơn thường xuyên, liên tục (tháng, quý). Đồng thời, kiểm tra, rà soát việc bán hóa đơn lẻ tránh việc lợi dụng sử dụng hóa đơn lẻ để hợp thức hóa đầu vào, hoặc làm chứng từ để thanh toán với ngân sách nhà nước; xây dựng chuyên đề thanh, kiểm tra đối với các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế và hóa đơn.
Các bộ phận chức năng của cơ quan thuế thực hiện việc xác minh tình trạng hoạt động của người nộp thuế tại địa chỉ đã đăng ký với cơ quan thuế. Đối với trường hợp không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký cần đưa lên Trang thông tin điện tử của ngành Thuế và có biện pháp xử lý ngăn chặn hậu quả.
Cơ quan thuế các cấp cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an để xác minh nguồn gốc hàng hóa, xác minh người mua, người bán từ khâu đầu đến khâu cuối; phối hợp chặt chẽ, cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu theo đề nghị của cơ quan công an trong quá trình điều tra, xử lý.
Cùng với các biện pháp nghiệp vụ, trong thời gian tới, cơ quan thuế tiếp tục đẩy mạnh truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, thư ngỏ để nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận, ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và xã hội; nghiên cứu, tập huấn để sẵn sàng cho việc triển khai sử dụng hóa đơn điện tử trên toàn quốc theo Nghị định số 119/2018/NĐ-CP của Chính phủ.