Sáng ngày 10/12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Quản lý thuế (thay thế) với tỷ lệ tán thành lên tới 92,60%. Một trong những thay đổi mang tính bước ngoặt của Luật lần này là việc phân loại Hộ kinh doanh (HKD) thành 4 nhóm riêng biệt dựa trên quy mô doanh thu, đi kèm với các phương pháp tính thuế và chế độ kế toán khác nhau, bắt đầu áp dụng từ ngày 01/01/2026.
Dưới đây là tổng hợp chi tiết về quyền lợi và nghĩa vụ của từng nhóm theo quy định mới.
Nhóm 1: Doanh thu dưới ngưỡng chịu thuế (≤ 500 triệu đồng/năm)
Đây là nhóm được hưởng lợi nhiều nhất từ chính sách mới, bao gồm các hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Theo thống kê, khoảng 90% hộ kinh doanh hiện nay sẽ thuộc nhóm này và không phải nộp thuế.
- Nghĩa vụ thuế: Được miễn hoàn toàn thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và thuế Thu nhập cá nhân (TNCN).
- Thủ tục kê khai: Rất đơn giản, chỉ cần khai doanh thu 01 lần/năm. Thời hạn chậm nhất là ngày 31/1 của năm tiếp theo (trường hợp mới vượt ngưỡng thì khai trong vòng 6 tháng đầu, chậm nhất 30/6 năm tiếp theo).
- Chứng từ và Kế toán: Không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử và không bắt buộc thực hiện chế độ kế toán.
Nhóm 2: Doanh thu vượt ngưỡng đến dưới 3 tỷ đồng/năm
Đối với nhóm này, chính sách thuế bắt đầu có sự phân hóa để đảm bảo công bằng, tính thuế trên phần doanh thu vượt ngưỡng hoặc lợi nhuận thực tế.
- Thuế GTGT: Tính trên công thức: (Doanh thu – Ngưỡng chịu thuế) x Tỷ lệ thuế GTGT theo ngành nghề.
- Thuế TNCN: Người nộp thuế có 02 sự lựa chọn linh hoạt:
Lựa chọn 1: (Doanh thu – Ngưỡng chịu thuế) x Tỷ lệ tính thuế.
Lựa chọn 2: (Doanh thu – Chi phí) x Thuế suất 15% (Cách này khuyến khích hộ kinh doanh minh bạch chi phí đầu vào).
- Quản lý thuế: Kê khai và nộp thuế theo Quý.
- Hóa đơn và Kế toán: Bắt buộc thực hiện chế độ kế toán. Về hóa đơn điện tử, bắt buộc đối với doanh thu trên 1 tỷ đồng; khuyến khích sử dụng đối với doanh thu dưới 1 tỷ đồng.
Nhóm 3: Doanh thu từ 3 tỷ đến dưới 50 tỷ đồng/năm
Đây là nhóm hộ kinh doanh quy mô vừa, các yêu cầu về quản lý tài chính sẽ tiệm cận với mô hình doanh nghiệp nhỏ.
Phương pháp tính thuế:
Thuế GTGT: (Doanh thu – Ngưỡng chịu thuế) x Tỷ lệ thuế GTGT theo ngành nghề.
Thuế TNCN: Áp dụng thuế suất 17% trên thu nhập chịu thuế (Doanh thu – Chi phí).Nghĩa vụ quản lý:
Kê khai thuế GTGT và TNCN theo Quý.
Bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử.
Chế độ kế toán: Được lựa chọn áp dụng chế độ kế toán dành cho HKD hoặc chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.
Nhóm 4: Doanh thu trên 50 tỷ đồng/năm
Nhóm này bao gồm các hộ kinh doanh quy mô lớn ("hộ ông lớn"), chịu sự quản lý chặt chẽ nhất để đảm bảo tính minh bạch và công bằng với khối doanh nghiệp.
Phương pháp tính thuế:
Thuế GTGT: (Doanh thu – Ngưỡng chịu thuế) x Tỷ lệ thuế GTGT theo ngành nghề.
Thuế TNCN: Áp dụng thuế suất cao nhất là 20% trên thu nhập chịu thuế (Doanh thu – Chi phí).Nghĩa vụ quản lý:
Kê khai thuế GTGT theo Tháng; thuế TNCN quyết toán theo Năm.
Bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử và thực hiện chế độ kế toán (lựa chọn giữa chế độ HKD hoặc doanh nghiệp nhỏ/siêu nhỏ).
Kết luận
Việc phân loại 4 nhóm hộ kinh doanh từ năm 2026 đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của ngành thuế: vừa khoan thư sức dân đối với mô hình nhỏ lẻ, vừa chuyên nghiệp hóa và minh bạch hóa đối với các mô hình kinh doanh lớn. Các hộ kinh doanh cần chủ động nắm bắt thông tin để chuẩn bị lộ trình chuyển đổi và tuân thủ phù hợp.
---------------------------------------
Để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp vui lòng liên hệ:
Hotline CSKH: (028)-3866-4188 (Nhấn phím 1) hoặc
Hotline hỗ trợ: 1900 6154
Website: ts24.com.vn
Email: sales@ts24.com.vn
Facebook: https://www.facebook.com/TS24official