Trong hệ thống an sinh xã hội, chính sách Bảo hiểm y tế (BHYT) luôn đóng vai trò là trụ cột bảo vệ sức khỏe nhân dân. Với mục tiêu không ngừng nâng cao chất lượng điều trị và quyền lợi cho người tham gia, Bộ Y tế đã thực hiện những điều chỉnh mang tính đột phá, từ việc mở rộng danh mục thuốc chi trả cho đến việc tối ưu hóa quy trình khám chữa bệnh thực tế.
1. Danh mục thuốc BHYT tại Việt Nam: Toàn diện và phù hợp với thực tiễn
Việt Nam hiện được ghi nhận là một trong những quốc gia có phạm vi thuốc được Quỹ BHYT chi trả ở mức rất cao so với phí đóng đầu vào. Danh mục này không chỉ phong phú về số lượng mà còn bao quát hầu hết các nhóm bệnh lý từ cơ bản đến phức tạp:
- Về thuốc tân dược: Theo các quy định hiện hành, danh mục bao gồm hơn 1.000 hoạt chất hóa dược và sinh phẩm, trải dài trên 27 nhóm điều trị lớn. Đặc biệt, có tới 76 hoạt chất chuyên biệt dành cho điều trị ung thư và điều hòa miễn dịch được chi trả.
- Về thuốc Y học cổ truyền: Danh mục cũng mở rộng với hàng trăm loại thuốc đông y, dược liệu và vị thuốc cổ truyền, được áp dụng thống nhất cho mọi tuyến khám chữa bệnh.
Điểm tiến bộ nhất trong chính sách này là việc quy định theo tên hoạt chất thay vì tên thương mại, giúp người bệnh tiếp cận được đa dạng các loại thuốc thành phẩm mà không bị giới hạn bởi nhà sản xuất hay dạng bào chế.
2. Lộ trình cập nhật danh mục thuốc và tiêu chí thanh toán mới năm 2025
Để đáp ứng nhu cầu điều trị ngày càng cao, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 37/2024/TT-BYT, thiết lập các nguyên tắc và tiêu chí khoa học để xây dựng và cập nhật danh mục thuốc định kỳ. Đây là nền tảng để xây dựng Thông tư mới (thay thế Thông tư 20/2022/TT-BYT) nhằm tiếp tục cập nhật các loại sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu tiên tiến nhất vào phạm vi chi trả.
Việc đổi mới cơ chế quản lý và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong liên thông dữ liệu cũng là mục tiêu trọng tâm. Điều này giúp đồng bộ hóa thông tin khám chữa bệnh giữa các tuyến, giảm thiểu thủ tục hành chính và đảm bảo tính minh bạch trong thanh toán chi phí BHYT.
3. Điều chỉnh thời gian kê đơn ngoại trú: Giải pháp đột phá cho bệnh nhân mãn tính
Một trong những thay đổi nhận được sự ủng hộ lớn từ cử tri và nhân dân là việc điều chỉnh thời gian kê đơn thuốc điều trị ngoại trú. Theo Thông tư số 26/2025/TT-BYT ban hành ngày 30/06/2025, quy trình kê đơn đối với các bệnh mãn tính đã có sự chuyển biến mạnh mẽ:
- Kéo dài thời gian sử dụng thuốc: Thay vì giới hạn tối đa 30 ngày như trước đây, người kê đơn hiện nay có quyền quyết định số ngày sử dụng thuốc lên đến tối đa 90 ngày, tùy thuộc vào tình trạng lâm sàng và mức độ ổn định của bệnh nhân.
- Lợi ích kép cho người bệnh và bệnh viện: Quy định này giúp người bệnh mãn tính (như huyết áp, tiểu đường...) giảm bớt số lần phải đi lại, chờ đợi tại cơ sở y tế. Đồng thời, đây cũng là giải pháp trực tiếp giúp giảm áp lực quá tải tại các tuyến điều trị.
Sự linh hoạt trong kê đơn dựa trên tình trạng thực tế của bệnh nhân cho thấy tư duy quản lý y tế đang ngày càng hướng tới sự thuận tiện và quyền lợi sát sườn của người dân.
4. Tầm nhìn về một hệ thống an sinh y tế bền vững
Những nỗ lực của Bộ Y tế trong việc rà soát và sửa đổi danh mục thuốc, cũng như cải tiến quy chế kê đơn, chính là bước đi quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu BHYT toàn dân. Việc kết hợp giữa mở rộng quyền lợi thuốc và cải cách hành chính số không chỉ giúp người dân yên tâm điều trị mà còn bồi đắp niềm tin vững chắc vào hệ thống an sinh xã hội quốc gia.